Πώς ο υψηλός πληθωρισμός θα θίξει τις αμοιβές των υψηλόβαθμων στελεχών

Του Δημήτρη Κατσαγάνη

Μοχλό αλλαγών στις αμοιβές των υψηλόβαθμων στελεχών μεγάλων επιχειρήσεων αποτελεί ο υψηλός πληθωρισμός φέτος. Και αυτό γιατί από το 2023 “ξεπαγώνει” η αναπροσαρμογή των ανώτατων ασφαλιστέων αποδοχών με βάση τον πληθωρισμό του προηγούμενου έτους, δηλαδή του 2022.

Δεδομένου ότι φέτος, λόγω της επιδείνωσης της ενεργειακής κρίσης που έχει φέρει ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι συνέπειές του, αναθεωρούνται συνεχώς προς τα πάνω οι προβλέψεις για τον δείκτη τιμών καταναλωτή, αυτό θα οδηγήσει σε μια αντίστοιχη υψηλή αύξηση του ανώτατου πλαφόν των αποδοχών επί των οποίων θα επιβληθούν εισφορές του χρόνου, οδηγώντας σε μείωση των καθαρών αποδοχών των υψηλόμισθων στελεχών επιχειρήσεων.

Υπενθυμίζεται πως, με νόμο που πέρασε η κυβέρνηση τον Φεβρουάριο του 2020, το ύψος των ανώτατων ασφαλιστέων αποδοχών των μισθωτών αποσυνδέθηκε από το ύψος του εκάστοτε κατώτατου μισθού, συνδέθηκε με την πορεία του πληθωρισμού για την περίοδο 2023-2024 και παράλληλα “πάγωσε” για το 2020-2022. Όσον αφορά την περίοδο από το 2025, προβλέπεται να συνδεθεί με την πορεία συνολικών των μισθών.

Το επίπεδο στο οποίο “πάγωσαν” για 3 χρόνια (2020-2022) οι ανώτατες ασφαλιστέες αποδοχές ήταν τα 6.500 ευρώ/μήνα. Και αυτό γιατί, με βάση νόμο της προηγούμενης κυβέρνησης, αυτές ορίζονταν στο 10πλάσιο του εκάστοτε κατώτατου μισθού. Έτσι, καθώς ο κατώτατος μισθός από τον Φεβρουάριο του 2019 ανήλθε στα 650 ευρώ μικτά (έναντι των 586 ευρώ που ήταν από τον Φεβρουάριο του 2012 έως τον Ιανουάριο του 2019), οι ανώτατες ασφαλιστέες αποδοχές ανήλθαν στα 6.500 ευρώ.

Με βάση τον νόμο της σημερινής κυβέρνησης ( ο οποίος κατήργησε τον νόμο της προηγούμενης), η αύξηση του κατώτατου μισθού την 1η Ιανουαρίου του 2022 στα 663 ευρώ άφησε αμετάβλητο το επίπεδο των ανώτατων ασφαλιστέων αποδοχών στα 6.500 ευρώ. Δηλαδή αυτό δεν αυξήθηκε στα 6.663 ευρώ (10πλάσιο των 663 ευρώ). Το ίδιο θα συμβεί και εν όψει της αύξησης του κατώτατου μισθού στα 713 ευρώ την 1η Μαΐου 2022. Με άλλα λόγια, οι ανώτατες ασφαλιστέες αποδοχές δεν θα αυξηθούν στα 7.130 ευρώ την 1η Μαΐου 2022 και θα παραμείνουν και πάλι στα 6.500 ευρώ.

Αυτό το “πάγωμα” του ανώτατου πλαφόν στις μικτές αποδοχές επί των οποίων επιβάλλονται οι ασφαλιστέες αποδοχές θα σταματήσει, όμως, την 31η Δεκεμβρίου του 2022. Από την 1η Ιανουαρίου 2023 θα αναπροσαρμοστεί −και συγκεκριμένα θα αυξηθεί, και μάλιστα σημαντικά– το πλαφόν αυτό, οδηγώντας σε μείωση των καθαρών αποδοχών των πολύ υψηλόμισθων στελεχών μεγάλων επιχειρήσεων.

Ο νόμος και οι προβλέψεις

Όπως προβλέπει ο νόμος, οι ανώτατες ασφαλιστέες αποδοχές αναπροσαρμόζονται “από 1ης Ιανουαρίου 2023 έως 31 Δεκεμβρίου 2024 κατ’ έτος με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους. Σε περίπτωση αρνητικής τιμής του ως άνω ποσοστού, το ποσό των ασφαλιστέων αποδοχών παραμένει στα επίπεδα του προηγούμενου έτους”.

Σύμφωνα, για παράδειγμα, με τις τελευταίες επίσημες προβλέψεις, δηλαδή εκείνες της έκθεσης του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδας, κ. Γιάννη Στουρνάρα, ο πληθωρισμός φέτος αναμένεται στο 5,2% (σ.σ. οι οποίες είναι κοντά στις νεότερες προβλέψεις του ΥΠΟΙΚ).

Αν επαληθευτούν οι σχετικές προβλέψεις, τότε και οι ανώτατες ασφαλιστέες αποδοχές το 2023 θα πρέπει να αυξηθούν κατά 5,2%. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να ανέλθουν στα 6.838 ευρώ, έναντι των 6.500 ευρώ.

Δεδομένου ότι οι εισφορές των ασφαλισμένων, μετά και την επικείμενη μείωσή τους (υπέρ του επικουρικού) από την 1η Ιουνίου 2022 κατά 0,25%, θα ανέλθουν στο 13,95%, οι καθαρές αποδοχές όσων αμείβονται με πάνω από 6.838 ευρώ/μήνα θα υποστούν μια ορισμένη μείωση.

Παράδειγμα

Έστω υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης επιχείρησης αμείβεται με μικτό μισθό 7.000 ευρώ/μήνα. Από την 1η Ιουνίου 2022 (δηλαδή μετά τη νέα μείωση των εισφορών των ασφαλισμένων) και καθώς συνεχίζει να ισχύει το υφιστάμενο όριο ανώτατων ασφαλιστέων αποδοχών (6.500 ευρώ/μήνα), θα εισπράξει καθαρά 6.093 ευρώ/μήνα. Και αυτό γιατί θα επιβληθούν εισφορές (ασφαλισμένου) ύψους 13,95% έως του ποσού των 6.500 ευρώ (με συνέπεια να μένουν καθαρά 5.593 ευρώ), ενώ για τα υπόλοιπα 500 ευρώ (έως τα 7.000 ευρώ) δεν θα επιβληθούν καθόλου εισφορές και, έτσι, θα τα εισπράξει καθαρά.

Από την 1η Ιανουαρίου 2023, όμως, σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν τα σενάρια για πληθωρισμό το 2022 ύψους 5,2% και, έτσι, οι ανώτατες ασφαλιστέες αποδοχές ανέλθουν στα 6.838 ευρώ, οι καθαρές αποδοχές του θα πέσουν στα 5.884 ευρώ. Και αυτό γιατί θα πληρώσει εισφορές (ασφαλισμένου) μέχρι του ποσού των 6.838 ευρώ (και όχι των 6.500 ευρώ), ενώ θα γλιτώσει μόλις τα 162 ευρώ (και όχι 500 ευρώ). Έτσι, οι καθαρές αποδοχές του θα ανέλθουν στα 6.046 ευρώ (5.884 ευρώ από το ασφαλιστέο κομμάτι και 162 ευρώ από το μη ασφαλιστέο).

Συνεπώς, θα προκύψει μια μείωση 47 ευρώ/μήνα ή 0,77% (6.093 – 6.046 ευρώ) και 658 ευρώ σε ετήσια βάση.

Από την αύξηση των ανώτατων ασφαλιστέων αποδοχών, όμως, θα αυξηθεί το κόστος των εισφορών και για τους εργοδότες, καθώς οι εισφορές τους (22,15% από 1ης Ιουνίου) θα επιβάλλονται από τον Ιανουάριο του 2023 επί υψηλότερης βάσης. Έτσι, με βάση το παραπάνω παράδειγμα, με ανώτατες ασφαλιστέες αποδοχές τα 6.500 ευρώ, οι εργοδοτικές εισφορές θα ανέλθουν στα 1.439 ευρώ/μήνα , ενώ, με (πιθανές) ανώτατες ασφαλιστέες αποδοχές 6.838 ευρώ από τον Ιανουάριο του 2023, θα ανέλθουν στα 1.514 ευρώ/μήνα. Συνεπώς, θα προκύψει μια αύξηση 75 ευρώ/μήνα και 1.050 ευρώ σε ετήσια βάση.