Πως ο υψηλότερος πληθωρισμός οδηγεί σε μεγαλύτερες αυξήσεις στις συντάξεις

Σε σημαντικές οριζόντιες αυξήσεις -μεταξυ 4,35%  και  5,6% σύμφωνα με όσα “δείχνουν” οι τελευταίες επίσημες προβλέψεις- σε όλες τις κύριες συντάξεις το 2023 οδηγεί ο συνεχώς αυξανόμενος πληθωρισμός που φέρνει η επιδείνωση της ενεργειακής κρίσης λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Και αυτό γιατί η “εξίσωση” βάσει της οποίας (όπως προβλέπει ο σχετικός νόμος) θα προκύψουν οι αυξήσεις στις κύριες συντάξεις από την 1η Ιανουαρίου 2023 -καθώς από την ημερομηνία αυτή παύει να ισχύει το 7ετές “πάγωμα” τους- συνυπολογίζει  με την ίδια βαρύτητα το ποσοστό μεταβολής του ΑΕΠ και το ποσοστό μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. 

Μάλιστα, η όποια αύξηση δοθεί δεν θα πρέπει να ξεπερνά το ρυθμό μεταβολής του Δείκτη  Τιμών, σύμφωνα με το ίδιο θεσμικό πλαίσιο. 

Αναλυτικά, ο νόμος με βάση τον οποίο θα υπολογισθεί το ποσοστό αύξηση των συντάξεων το 2023 προβλέπει πως “το συνολικό ποσό της σύνταξης που καταβάλλεται αυξάνεται από την 1.1.2017 κατ’ έτος με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους και δεν υπερβαίνει την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή”.

Έτσι, αν επαληθευθούν οι τελευταίες επίσημες προβλέψεις του ΥΠΟΙΚ, όπως αποτυπώνονται στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, σύμφωνα με τις οποίες φέτος θα σημειωθεί ανάπτυξη 3,1% και πληθωρισμός 5,6%, τότε θα προκύψει στις συντάξεις μία αύξηση τουλάχιστον 4,35%  και κατά το μέγιστον 5,6%, όπως εξηγούν αρμόδιοι αναλυτές στο Capital.gr. 

Αν επαληθευθούν οι τελευταίες προβλέψεις της ΤτΕ για ανάπτυξη 3,8% και πληθωρισμό 5,2% φέτος, τότε θα προκύψει αύξηση τουλάχιστον 4,5% και κατά το μέγιστο 5,2%.

Σε περίπτωση που επαληθευθούν είτε οι προβλέψεις του ΔΝΤ (ανάπτυξη 3,5% και πληθωρισμός 4,5%) θα μπορούσε να προκύψει χαμηλότερη αύξηση στις συντάξεις το 2023 δηλαδή μεταξύ 4% -4,5%%.

Υπενθυμίζεται πως με διατάξεις της προηγούμενης κυβέρνησης “πάγωσε” η αύξηση που αρχικά προβλεπόταν (βάσει νόμου Κατρούγκαλου) για το 2017, αρχικά έως το 2021 και έπειτα έως το τέλος του 2022.

Ο ασφαλιστικός νόμος Βρούτση, ο οποίος ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020 δεν άλλαξε τη σχετική διάταξη, αν και βάσει των αποφάσεων του ΣτΕ σε βάρος του νόμου Κατρούγκαλου, έφερε αύξηση στις κύριες συντάξεις όσων έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης.

Έτσι για τους “παλιούς” συνταξιούχους με πάνω από 30 έτη ασφάλισης, δηλαδή για εκείνους που βγήκαν στη σύνταξη πριν από τον Μάιο του 2016, μειώθηκε η αρνητική προσωπική διαφορά τους, μεταξύ της επανυπολογισθείσας (με βάση το νόμο Βρούτση) και της καταβαλλόμενης σύνταξης.

Η αύξηση των συντάξεων βάσει του νόμου Κατρούγκαλου θα οδηγήσει σε αντίστοιχη μείωση της αρνητικής προσωπικής διαφοράς τους.

Έτσι, καθώς κάθε χρόνο (εφόσον αυτό επιτρέπει η πορεία του ΑΕΠ και του πληθωρισμού) θα δίνεται μία αύξηση στις συντάξεις, θα μειωθεί γρηγορότερα η προσωπική διαφορά και θα έλθει πιο γρήγορα η πραγματική -και όχι η “λογιστική”- αύξηση.

“Λογιστική” αύξηση -μέσω της μείωσης της αρνητικής προσωπικής διαφοράς – θα έχουν και άλλοι “παλιοί” συνταξιούχοι με κάτω από 30 έτη ασφάλισης.

Πραγματική αύξηση θα έχουν δύο άλλες κατηγορίες συνταξιούχων. Στην πρώτη ανήκουν οι συνταξιούχοι, οι οποίοι μετά τον επανυπολογισμό της σύνταξής τους (είτε με τον νόμο Κατρούγκαλου, είτε με τον νόμο Βρούτση), έλαβαν αυξήσεις στις καταβαλλόμενες συντάξεις τους.

Στην δεύτερη ανήκουν οι συνταξιούχοι οι οποίοι βγήκαν στη σύνταξη μετά τις 13 Μαΐου 2016.