Ν. Σαντορινιός: Σοβαρά προβλήματα στις καλλιέργειες από την ανεξέλεγκτη αύξηση του πληθυσμού του ελαφιού Dama-dama στη Ρόδο ερώτηση στη Βουλή
Ερώτηση προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης κατέθεσε ο Βουλευτής Δωδεκανήσου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σχετικά με τα προβλήματα που προκαλούνται στις καλλιέργειες από την ανεξέλεγκτη αύξηση του πληθυσμού του ελαφιού Πλατώνι στο νησί της Ρόδου, η οποία και συνυπογράφεται από τον Τομεάρχη Αγροτικής Πολιτικής, Σταύρο Αραχωβίτη, την αναπληρώτρια του Τομέα, Ολυμπία Τελιγιορίδου και τον Βουλευτή Κυκλάδων, Νίκο Συρμαλένιο.
Ειδικότερα όπως σημειώνει ο Νεκτάριος Σαντορινιός, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ραγδαία αύξηση του πληθυσμού των ελαφιών, η οποία σε συνδυασμό με τον περιορισμό του φυσικού τους χώρου εξαιτίας των πυρκαγιών και της ανομβρίας, έχει ως αποτέλεσμα, αναζητώντας τροφή, να εισέρχονται στον αστικό ιστό προκαλώντας φθορές στην ιδιωτική και δημόσια περιουσία. Κυριότερα όμως προβλήματα αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας, αφού τα ελάφια προκαλούν ανεπανόρθωτες ζημιές στη γεωργία, η αποκατάσταση των οποίων επιφέρει υπέρογκο κόστος στους ντόπιους αγρότες.
Για την αντιμετώπιση του ζητήματος, τονίζεται στην Ερώτηση, η προηγούμενη Κυβέρνηση έθεσε με σαφήνεια το πλαίσιο απόδοσης αποζημιώσεων και έλαβε όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του ζητήματος, στις περιπτώσεις που τα Πλατώνια προκαλούν ανεπανόρθωτες καταστροφές στις καλλιέργειες του νησιού.
Μάλιστα οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Δωδεκανήσου το 2016, σε συνεργασία με την τότε ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, είχαν καταθέσει τροπολογία, η οποία και ρύθμιζε το πάγιο αίτημα των αγροτών για ασφάλιση της παραγωγής τους μέσω του ΕΛ.Γ.Α., από τις ζημιές που προκαλούν στις φυτικές καλλιέργειες του νησιού της Ρόδου, η οποία έγινε δεκτή και ενσωματώθηκε στον Ν. 4424/2016 (άρθρο 5) της Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Ενώ, για τον σκοπό της αποτελεσματικότερης εφαρμογής των οριζόμενων στη ρύθμιση προβλέφθηκε ότι οι αποζημιώσεις θα υπολογιστούν και θα αποδοθούν μετά την εκπόνηση σχετικής αναλογιστικής μελέτης από τον ΕΛΓΑ, όπως προβλέπεται από τον νόμο 3877/2010, με τελικό σκοπό τόσο της προστασία της αγροτικής παραγωγής των περιοχών του νησιού που πλήττονται, όσο και της προστασίας του συγκεκριμένου τύπου ελαφιού.
Παρά ταύτα, μέχρι σήμερα δεν έχουν ολοκληρωθεί οι απαιτούμενες αναλογιστικές μελέτες, με αποτέλεσμα, αν και οι ζημιές εξακολουθούν να λαμβάνουν χώρα, οι αγρότες να μην έχουν την δυνατότητα να αποζημιωθούν στο ελάχιστο. Η συνεχιζόμενη αυτή απουσία της Πολιτείας από την ουσιαστική στήριξη των αγροτών της Ρόδου, έχει φέρει τους καλλιεργητές σε απόγνωση.
Ο Νεκτάριος Σαντορινιός, τέλος, υπογραμμίζει ότι στις δύσκολες μέρες που διανύουμε, εξαιτίας και των συνεπειών της πανδημίας και επειδή αποτελεί επιτακτική ούτως ή άλλως ανάγκη να στηριχθούν επαρκώς οι πληγέντες και κατ’ επέκταση ο πρωτογενής τομέας του νησιού, καλούμε τον Υπουργό να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να φροντίσει να εκπονηθούν άμεσα οι μελέτες, έτσι ώστε να εφαρμοστεί η διάταξη για τις αποζημιώσεις του πληττόμενου αγροτικού κόσμου του νησιού της Ρόδου.
Η ερώτηση, έτσι όπως κατατέθηκε είναι η ακόλουθη:
Προς κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων
Το προστατευόμενο είδος ελαφιού Πλατώνι ή αλλιώς Dama-damaείναι συνυφασμένο με το νησί της Ρόδου, καθώς αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του φυσικού της πλούτου και της εγχώριας πανίδας. Το Πλατώνιαπαντάται αποκλειστικά στη Ρόδο και είναι πια άρρηκτα συνδεδεμένο με την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού, αφού η παρουσία του,στο συγκεκριμένο αυτό χώρο, χρονολογείται εδώ και χιλιάδες χρόνια και όπως μαρτυρούν οι ειδικοί, δεν έχει υποστεί καμία ανάμειξη με άλλα είδη από την αρχαιότητα έως και σήμερα.
Εντούτοις, τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί στο νησί μια αρκετά μεγάλη αύξηση του πληθυσμού των ελαφιών. Εκτιμάται μάλιστα ότι από διακόσια, που ήταν ο ελάχιστος αριθμός τους μερικά χρόνια, σήμερα έχει ανέλθει σε χιλιάδες. Η αύξηση του πληθυσμού, σε συνδυασμό με τον περιορισμό του φυσικού τους χώρου, εξαιτίας των πυρκαγιών, της ανομβρία και της έλλειψης τροφής, έχει ως αποτέλεσμα συχνά να παρατηρούνται φαινόμενα «μαζικής καθόδου» των ζώων, από τις δασικές εκτάσεις, στις κατοικημένες περιοχές της Ρόδου, μιας και το συγκεκριμένο είδος είναι αρκετά εξοικειωμένο με τον άνθρωπο.
Δυστυχώς το φαινόμενο της παρουσίας κοπαδιών ελαφιών σε κατοικημένες περιοχές, έχει σημαντικές επιπτώσεις στην καθημερινότητα του νησιού και των πολιτών. Συγκεκριμένα, πληθώρα τροχαίων ατυχημάτων, με εμπλοκή ελαφιού, έχουν λάβει χώρα, πολλά εκ των οποίων, σοβαρά, ενώ σημαντικές είναι και οι φθορές που προκαλούνται στην δημόσια και ιδιωτική περιουσία (φράχτες, κα.). Κυριότερα όμως προβλήματα αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας, αφού τα ελάφια προκαλούν ανεπανόρθωτες ζημιέςστη γεωργία, η αποκατάσταση των οποίων επιφέρει υπέρογκο κόστος στους ντόπιους αγρότες. Μάλιστα, βλέποντας οι αγρότες, κατ’ επανάληψη, τις καλλιέργειές τους να καταστρέφονται λόγω της ελεύθερης βόσκησης των ελαφιών, οδηγούνται ακόμα και στο να εγκαταλείπουν τις καλλιέργειές τους.
Οι επιπτώσεις της αύξησης του αριθμού των ελαφιών στη Ρόδο και των ζημιών που προκαλούνται από την προσπάθεια τους για επιβίωση, αρκετές φορές έχει τεθεί στο δημόσιο διάλογο και είναι ένα από τα κυρίαρχα ζητήματα των αγροτικών φορέων του νησιού. Σχετικά με το ζήτημα, το 2016 οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Δωδεκανήσου, σε συνεργασία με την τότε ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, είχαν καταθέσει τροπολογία, η οποία και ρύθμιζε το πάγιο αίτημα των αγροτών για ασφάλιση της παραγωγής τουςμέσω του ΕΛ.Γ.Α.,από τιςζημιές που προκαλούν τα Πλατώνιαστις φυτικές καλλιέργειες του νησιού της Ρόδου, η οποία έγινε δεκτή και ενσωματώθηκε στον Ν. 4424/2016 (άρθρο 5) της Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.
Για τον σκοπό της αποτελεσματικότερης εφαρμογής των οριζόμενων στη ρύθμιση προβλέφθηκε ότι οι αποζημιώσεις θα υπολογιστούν και θα αποδοθούν μετά την εκπόνηση σχετικής αναλογιστικής μελέτηςαπό τον ΕΛΓΑ,όπως προβλέπεται από τον νόμο 3877/2010,με τελικό σκοπό τόσο της προστασία της αγροτικής παραγωγής των περιοχών του νησιού που πλήττονται,ενώ, όσο και της προστασίας του συγκεκριμένου τύπου ελαφιού.
Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις του προέδρου του ΕΛΓΑ κ.Λυκουρέτζου, κατά τη διάρκεια συζήτησης στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, τον Ιούλιο του 2020, ο ΕΛΓΑ, επανεκκίνησε την εκπόνηση της αναλογιστικής μελέτης με την εγκατάσταση συμβούλου για ένα έτος, που είχε αποφασιστεί από το ΔΣ του ΕΛΓΑ το 2019. Ο σύμβουλος θα εξετάσει και θα παραδώσει μελέτες για ότι αλλαγές αποφασίσει ο ΕΛΓΑ.
Έτσι, αν και η προηγούμενη Κυβέρνηση έθεσε με σαφήνεια το πλαίσιο απόδοσης αποζημιώσεων και έλαβε όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του ζητήματος, στις περιπτώσεις που τα Πλατώνια προκαλούν ανεπανόρθωτες καταστροφές στις καλλιέργειες του νησιού, εντούτοις, μέχρι σήμερα δεν έχουν ολοκληρωθεί οι απαιτούμενες αναλογιστικές μελέτες, με αποτέλεσμα, αν και οι ζημιές εξακολουθούν να λαμβάνουν χώρα, οι αγρότες να μην έχουν την δυνατότητα να αποζημιωθούν στο ελάχιστο. Η συνεχιζόμενη αυτή απουσία της Πολιτείας από την ουσιαστική στήριξη των αγροτών της Ρόδου, έχει φέρει τους καλλιεργητές σε απόγνωση, καθώς βλέπουν το εισόδημά τους συρρικνώνεται και δεν μπορούν να ανταποκριθούν με ίδια έξοδα στην αποκατάσταση των ζημιών.
Επειδή η παρουσία των ελαφιών εκτός του φυσικού τους χώρο, στον οικιστικό ιστό του νησιού, δημιουργεί προβλήματα για την οικονομία, το φυσικό περιβάλλον, την υγεία των κατοίκων και επισκεπτών της Ρόδου και απαιτεί μέτρα αντιμετώπισης προς όφελος τόσο των ελαφιών όσο και των πολιτών
Επειδή αποτελεί επιτακτική ανάγκη να αντιμετωπιστούν άμεσα τα προβλήματα που προκαλούνται από τα ελάφια και να στηριχθούν επαρκώς οι πληγέντες αγρότες και ο πρωτογενής τομέας του νησιού,
Επειδή παρόλη την καθυστέρηση, είναι σε εξέλιξη αναλογιστική μελέτη του ΕΛΓΑ
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός
Σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί ώστε να εκπονηθούν άμεσα οι μελέτες για εκτίμηση και τον έλεγχο του πληθυσμού των ελαφιών, καθώς και για την εφαρμογή της διάταξης για αποζημιώσεις των πληγέντων από τις καταστροφές που προκαλούν από τον ΕΛΓΑ;
Ο Ερωτών Βουλευτής
Σαντορινιός Νεκτάριος
Αραχωβίτης Σταύρος
Συρμαλένιος Νικόλαος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
