Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις: Πώς να αντιμετωπίσουν την πρόσκληση του 2022
Του Αντώνη Κατραούρα
Από το 2008 έως σήμερα η ελληνική οικονομία και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις συνεχώς δοκιμάζονται.
Από τη δεκαετή οικονομική κρίση που είχε ως συνέπεια την απώλεια 27 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ, στα capital controls, την πανδημία και το lockdown και τώρα στην ενεργειακή κρίση και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Χωρίς σταματημό βιώνουμε συνεχή crash test που δοκιμάζουν την αντοχή των εργαζομένων, της κοινωνίας, των επιχειρήσεων και των θεσμών.
Η αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης που προκάλεσε η πανδημία από τις επιχειρήσεις, κρίνεται, εκ του αποτελέσματος, ιδιαίτερα πετυχημένη.
Σε αυτό, σε μεγάλο βαθμό, συνέβαλε το κράτος με τα εργαλεία που εφάρμοσε, οι Τράπεζες με τη συνεργασία τους με το κράτος και τις επιχειρήσεις για την προώθηση σημαντικού μέρους των εργαλείων και οι επιχειρηματίες με την ευελιξία και προσαρμοστικότητα που επέδειξαν. Η Τράπεζα Πειραιώς στήριξε τους πελάτες της, ενημερώνοντάς τους συνεχώς για τις συνθήκες της αγοράς και τους χρηματοδότησε ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυνατότητές τους.
Το αποτέλεσμα ήταν να διατηρηθούν οι επιχειρήσεις σε υγιή οικονομική κατάσταση και να συνεχιστούν οι επενδυτικές δραστηριότητες των επιχειρηματιών.
Παράλληλα με την πανδημία, και ενώ βρισκόμασταν στην φάση επαναφοράς στην κανονικότητα, η ενεργειακή κρίση από το 2021 και στη συνέχεια η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ο πόλεμος, επιβάλλουν νέα δεδομένα στην αγορά.
Η εμφάνιση του πληθωρισμού μετά από 15 σχεδόν χρόνια και μάλιστα σε διψήφια νούμερα, αυξάνει το κόστος διαβίωσης και επιβραδύνει τους ρυθμούς ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας και της ελληνικής.
Η χώρα και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της, η ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, είναι αντιμέτωπες με μία ακόμη πρόκληση.
Για την αντιμετώπισή της όμως δεν είμαστε μόνοι μας.
Οι νέοι πόροι που προκύπτουν από την εφαρμογή των αναμορφώσεων που υποστηρίζουν το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η προοπτική ανάπτυξης της χώρας που προσελκύει επενδυτές από όλο τον κόσμο, οι ελληνικές Τράπεζες που βλέπουν ξεκάθαρα την επόμενη ημέρα, θα λειτουργήσουν ως καταλύτες αντιμετώπισης της πρόκλησης.
Για τις επιχειρήσεις μας, απαιτείται συστηματικός προγραμματισμός, οργάνωση, συνεργασία και εξορθολογισμός λειτουργίας.
Η Τράπεζα Πειραιώς και η Διεύθυνση των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων είμαστε δίπλα στους πελάτες μας, συμβουλεύοντας και χρηματοδοτώντας τους. Αν πρέπει να θέσουμε προτεραιότητες στις ενέργειες μίας επιχείρησης, κατά την άποψή μας, θα προτείναμε τις ακόλουθες:
1.Διατήρηση ρευστότητας: Τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, μπορούν να παρέχουν μεσοπρόθεσμα δάνεια στη μικρομεσαία επιχείρηση, ώστε να διατηρήσει την αναγκαία ρευστότητα για να διαχειριστεί διαχρονικά τις επιπτώσεις της αύξησης του ενεργειακού κόστους, των πρώτων υλών και της πιθανής αλλαγής των όρων συνεργασίας με πελάτες και προμηθευτές.
2.Διαχείριση κόστους ενέργειας: Ο ρυθμός αύξησης του ενεργειακού κόστους και η εξάρτηση του πανευρωπαϊκού συστήματος, τουλάχιστον για το παρόν και το άμεσο μέλλον, από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο, μας κατευθύνουν σε ενέργειες που, τουλάχιστον, θα μας καθορίζουν το κόστος ενέργειας. Η εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού (Φ/Β) συστήματος για τον συμψηφισμό (net metering) του ενεργειακού κόστους, μπορεί να χαρακτηριστεί, σήμερα, ιδανική λύση.
3.Διαχείριση κόστους χρήματος: Με τον πληθωρισμό στο 10%, πληθαίνουν οι φωνές για την αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ. Η FED και η Τράπεζα της Αγγλίας το έπραξαν ήδη. Η διαχείριση της αύξησης του κόστους χρήματος μπορεί να γίνει με δύο τρόπους:
– Α) Άμεσα, με την αγορά ενός συμβολαίου ασφάλισης επιτοκίου (interest rate swap & interest rate cap), για μέρος του δανεισμού της επιχείρησης, δίνοντας έτσι δεδομένα στον επιχειρηματία και δυνατότητα απορρόφησης του κόστους ασφάλισης στην λειτουργία της επιχείρησης.
– Β) Έμμεσα, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο χρηματοδοτεί μέχρι το 50% του επενδυτικού σχεδίου της επιχείρησης, με ιδιαίτερα χαμηλό επιτόκιο (σήμερα 0,35%) σταθερό, για όλη την διάρκεια του δανείου. Είναι ο απόλυτος τρόπος για τον επιχειρηματία να συνεχίσει το επενδυτικό του πλάνο, σταθμίζοντας όμως τον κίνδυνο της πιθανής αύξησης των επιτοκίων δημιουργώντας ένα μέσο όρο κόστους χρήματος ιδιαίτερα ανταγωνιστικό για το σύνολο του δανεισμού της επιχείρησής του.
4.Συνέχεια επενδύσεων: Οι προγραμματισμένες επενδύσεις των επιχειρηματιών πρέπει να συνεχιστούν, παρά το ιδιαίτερο οικονομικό περιβάλλον. Αφενός λόγω του χρόνου ολοκλήρωσης και ωρίμανσης που απαιτούν και, αφετέρου, λόγω των προοπτικών που εξακολουθούν να ισχύουν για την ελληνική οικονομία.
Είναι όμως θέμα ζωτικής σημασίας για την επιχείρηση, ο επανακαθορισμός του business plan της επένδυσης και η στάθμιση του νέου περιβάλλοντος. Συστηματικότερος σχεδιασμός, προσεκτικότερη οργάνωση, επιλογή κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων αυστηρότερος προγραμματισμός και ίσως μεγαλύτερη προσδοκώμενη διάρκεια απόδοσης.
Η στρατηγική της Τράπεζας Πειραιώς παραμένει ξεκάθαρη: Στηρίζουμε έμπρακτα τις επιχειρήσεις και χρηματοδοτούμε τα καλά και βιώσιμα επιχειρηματικά σχέδια. Για το 2022, στη Διεύθυνση Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (SMEs), έχουμε στόχο να πραγματοποιήσουμε στην ελληνική αγορά €1,3 δισ. νέες εκταμιεύσεις δανείων.
* Ο κ. Αντώνης Κατραούρας είναι Γενικός Διευθυντής, Head of Commercial Banking της Τράπεζας Πειραιώς
